Αρχική MC3 «Τα δάση στα γόνατα» του Άκη Δήμου: οι bijoux de kant αναμετρώνται...

«Τα δάση στα γόνατα» του Άκη Δήμου: οι bijoux de kant αναμετρώνται με το υπερβατικό

Μαρ 12, 2019

Γράφει η Μάρω Παναγή
Φωτογραφίες: Δομνίκη Μητροπούλου

«Τα δάση στα γόνατα» είναι μια παράσταση που σου ανοίγει τη σκέψη. Η ομάδα bijoux de kant καταπιάνεται με το έργο του Άκη Δήμου και με τη σκηνοθεσία του Γιάννη Σκουρλέτη μεταμορφώνουν τον Κάτω Χώρο του Θεάτρου του Νέου Κόσμου σε σκοτεινό τοπίο μυστικιστικού χαρακτήρα.

Η ομάδα συναντά για δεύτερη φορά τον Άκη Δήμου, μετά το «Όσα η Καρδιά μου στην Καταιγίδα» στο Θέατρο Τέχνης το 2016, σε μια διαρκή αναμέτρηση με το ερώτημα «τι είναι νεοελληνικό έργο σήμερα». Αυτή τη φορά ο Άκης Δήμου με αφετηρία ένα επεισόδιο από το μυθιστόρημα «Ο Παλαιός των Ημερών» του Παύλου Μάτεσι, ιστορεί τη ζωή στην ορεινή Αρκαδία των τελευταίων χρόνων του 19ου αιώνα. Ένας περιπλανώμενος θεατρίνος (Γιώργος Κοψιδάς), ένας περιφερόμενος θαυματοποιός (Αλέκος Συσσοβίτης) κι ένα ζευγάρι χωρικών (Πηνελόπη Τσιλίκα και Ντένης Μακρής) αποτελούν τους τέσσερις ήρωες, οι οποίοι σαν τέσσερις δεμένες μεταξύ τους δυνάμεις συμπαρασέρνονται σε έναν λατρευτικό χορό.

Στο έργο του Άκη Δήμου, η πίστη στο ιερό, ο έρωτας και το πλησίασμα του θανάτου συνδιαλέγονται και συγκρούονται. Παγανισμός, χριστιανισμός, θυσία και ιεροτελεστία δημιουργούν ένα παράδοξο και σκοτεινό τοπίο ρομαντισμού όπου η άνοιξη σημαίνει θάνατο. Το έργο ξεκινά και τελειώνει με την ίδια εικόνα. Στον κύκλο της ζωής ο θάνατος δεν έρχεται σαν τελευταίο στάδιο. Τον φέρουμε μέσα μας, τον κουβαλάμε από γεννησιμιού μας. Είναι ο μελαγχολικός πόνος της μοίρας.

Η μυρωδιά του θανάτου πλανιέται σε όλη τη σκηνή. Η δουλειά των συντελεστών είναι εξαιρετική. Ο Κωνσταντίνος Σκουρλέτης υπεύθυνος σκηνικών και κοστουμιών φτιάχνει έναν χώρο – μεταμοντέρνο πίνακα προκαλώντας το μάτι του θεατή να εξερευνήσει κάθε σπιθαμή της σκηνής. Οι σκηνοθετικές οδηγίες του Γιάννη Σκουρλέτη τονίζουν στο έπακρο την αίσθηση του τραγικού που αποπνέουν και τα ίδια τα λόγια του Δήμου. Μας εντάσσει στην καθολικότητα του χωροχρόνου. Οι παλαιές ημέρες του Μάτεσι ζωντανεύουν.

Οι πιο έντονες στιγμές του έργου είναι οι εξαιρετικές ερμηνείες. Η Πηνελόπη Τσιλίκα ανεβασμένη σαν αγρίμι πάνω στο τραπέζι δίνει έναν μονόλογο φτύνοντας τις λέξεις, ενώ ο Γιώργος Κοψιδάς σαν τον χορό στην αρχαία τραγωδία και με βαθιά φωνή ξεστομίζει γλυκόπικρα φιλοσοφήματα. Λιτός, δυναμικός και ξεκάθαρος ο Συσσοβίτης στο ρόλο του αγύρτη μοιάζει να είναι η ιδανική επιλογή και ο Ντένης Μακρής με νεανική ορμή κορυφώνει την ένταση με έναν συγκλονιστικό μονόλογο προς το τέλος. Και οι τέσσερις δημιουργούν μια ατμόσφαιρα όπου η ανάγκη για σωματική επαφή και η έλξη ξεχειλίζουν και σε συνδυασμό με τη μοναδική χρήση της γλώσσας φτάνουν το έργο σε ποιητικά άκρα. Αισθησιασμός και υπέρβαση.

Ο Ντένης Μακρής εύστοχα αναφέρει σε συνέντευξή του «μέσα από εικόνες χριστιανικές και αστικά δράματα γύρω από ένα τραπέζι υπογραμμίζουν κάτι πολύ πιο συλλογικό και ανείπωτο»[1]. Η φιγούρα του θαυματοποιού Ελισσαίου, για παράδειγμα, εκφράζει την αέναη ανάγκη πίστης σε υπερφυσικές δυνάμεις, αλλά έπειτα και αμφισβήτησής τους· σε τι άραγε να διαφέρει τελικά ο διασκεδαστής Τιμολέων από τον φερόμενο ως «άγιο»; Ο άνθρωπος κατασκευάζει δεισιδαιμονίες για να καλύψει την αδυναμία του να υπάρχει. Άλλωστε, είναι «μόχθος μεγάλος τ’ ανθρώπινα»..!